انتخاب فیلم مناسب کودک همیشه یکی از دغدغه‌های والدین است. همه ما این نگرانی را داریم که محتوای فیلم‌ها و کارتون‌هایی که فرزندمان تماشا می‌کند آسیب‌زننده نباشد. تابستان فصلی است که بچه‌ها وقت آزاد بیشتری دارند و دیدن فیلم های مناسب کودکان می‌تواند انتخاب خوبی باشد برای گذراندن تعطیلات تابستانی. تابستان امسال با نمایش فیلم های اکشن و محبوبی همراه است که مدت‌ها در انتظارشان بودیم.
همه می‌دانیم که مهم‌ترین ویژگی فیلم های تابستانی سرگرم‌کنندگی آن‌هاست؛ اما با انتخاب درست انیمیشن های مناسب کودکان می‌توانیم فرصتی برای آموزش مفاهیمی ایجاد کنیم که ممکن است فرزندانمان در مدرسه یاد نگیرند.
دانشی که فرزندان ما از دنیای اطرافشان به دست می‌آورند به اندازه درس‌های علوم و ریاضی در مدرسه مهم است، این دانش دید بچه از جهان را وسیع می‌کند. همۀ ما چارچوبی از نگرش‌ها و باورهایی داریم که جهان‌بینی ما را شکل می‌دهد؛ اما گاهی برای درست دیدن زندگی _آن‌گونه که هست_ نیاز داریم از این چارچوب دور شویم.
فیلم های سینمایی مناسب کودکان به آنها این نکته را یادآوری می‌کند که آدم‌های مختلف دیدگاه‌های متفاوتی دارند. در نهایت آن‌چیزی که اهمیت دارد حقوق انسان‌هاست. بچه‌ها باید بدانند فرهنگ، بسیاری از ارزش‌های اساسی را به‌اشتراک می‌گذارد و مهربانی و دلسوزی ویژگی‌های کلیدی در یک جامعۀ مدنی و باکرامت هستند.
فیلم های مناسب کودکان برای تعطیلات تابستان
بعد از اینکه سال تحصیلی تمام می‌شود و بچه‌ها اوقات فراغت بیشتری دارند، خوب است برایشان یک مجموعه از فیلم های مناسب کودکان آماده کنیم تا با دیدنشان در این تابستان، راجع‌به موضوع‌های اصلی زندگی تفکر و تأمل کنند.
فیلم‌هایی که ما در این مقاله پیشنهاد می‌کنیم همگی فیلم های مناسب کودکان هستند و به بچه‌ها کمک می‌کنند دنیا را با نگاه جدیدی ببینند. بچه‌ها با دیدن این فیلم‌ها با مردم جدید، رویدادها و باورهای مختلفی روبه‌رو می‌شوند که برایشان جدید است و همه اینها فرصتی برای آموختن بچه‌ها فراهم می‌کنند.
با اینکه اطلاعات این فیلم‌ها ممکن است از لحاظ تاریخی و علمی صحیح نباشند؛ ولی باز هم می‌توانند نقطۀ خوبی برای شروع مکالمه‌های جالب بین بچه‌ها و سرنخ خوبی برای شروع یک تحقیق به‌یادماندنی از جانب خود بچه‌ها باشند.
در ادامه 9 تا از فیلم های مناسب سن کودکان معرفی می‌شود:
غول آهنی (1999) The Iron Giant
در انیمیشن غول آهنی اطلاعاتی در مورد دهه 1950 میلادی وجود دارد. در این دهه و بعد از جنگ جهانی دوم، دنیای غرب تغییراتی زیادی کرد و روند مدرن شدن اروپا و آمریکا آغاز شد.
در این دهه چیزهای نگفتۀ زیادی دربارۀ تقابل فناوری و طبیعت وجود دارد. اما چیزی که بچه‌ها و حتی بزرگ‌ترها می‌توانند از این قصۀ دوستی کودک و روبات یاد بگیرند، پذیرش عواقب زود قضاوت کردن است و اینکه قهرمان بودن همیشه به یک شکل نیست و بچه‌ها می‌توانند به شکل‌های مختلفی قهرمان زندگی خودشان باشند.
با بچه‌ها در مورد این غول آهنی حرف بزنیم:
- دربارۀ جنگ سرد در 1950 چه می‌دانی؟ اگر داستان در زمان دیگری اتفاق می‌افتاد چقدر ممکن بود شخصیت‌ها کارهای متفاوتی بکنند؟
- دربارۀ رابطه طبیعت و فناوری چه چیزی خوانده‌ای؟
- پارانویا در انیمیشن غول آهنی چه نقشی دارد؟
وال ای (2008) Wall-E
یکی از انیمیشن های مناسب کودکان و ساختۀ والت دیزنی، وال‌ای محصول سال 2008 است. این فیلم سینمایی دربارۀ ازدیاد جمعیت انسانی و نابودی محیط زیست برای بچه ها طراحی و ساخته شده است و سعی دارد حول این موضوع با آنها ارتباط برقرار کند. وال ای که یک روبات دوست‌داشتنی است مدام تلاشش را می‌کند تا با دیگران ارتباط برقرار کند.
با بچه‌ها در مورد وال ای حرف بزنیم:
- وال‌ای از فیلم سلام دالی چه چیزی یاد گرفت؟
- طنز به‌کاررفته در انیمیشن چقدر در انتقال پیامش دربارۀ محیط زیست و مسئولیت بزرگ ما برای حفظ آن موفق بوده است؟
- چه شباهتی بین این فیلم و میزان استفادۀ ما از رسانه می‌بینی؟
- آیا فکر می‌کنی این آیندۀ ماست؟
کوکو (2017) Coco
انیمیشن کوکو از فیلم های مناسب برای کودکان است که داستان رسم روز مردگان در مکزیک است و کودکی که برخلاف خواستۀ خانواده‌اش می‌خواهد نوازنده بشود. این فیلم با ادای احترام به سنت‌ها و عادات مکزیکی‌ها، کودکان را وادار می‌کند به این موضوع فکر کنند که ما چگونه می‌توانیم اعضای درگذشتۀ خانواده‌مان را به‌خاطر بسپاریم و به آنها احترام بگذاریم.
با بچه‌ها درباره کوکو حرف بزنیم:
- کدام بخش از رسم روز مردگان برای تو عجیب بود؟
- در خانواده ما چطور به اعضای دوست‌داشتنی که از دنیا رفته‌اند، ادای احترام می‌کنیم؟
- فکر می‌کنی رسم بزرگداشت مرده‌ها چطور بر تصمیم‌گیری‌های مهم خانواده‌های مکزیکی تأثیر می‌گذارد؟
لیگ خودشان (1992) A League of Their Own
لیگ خودشان از فیلم های مناسب کودکان است که بر اساس زندگی واقعی دختران لیگ حرفهای بیسبال دهۀ چهل میلادی ساخته شده است. این فیلم کلاسیک باعث می‌شود کودکان به ارزش ورزشکاران زن در طول تاریخ فکر کنند. دانش‌آموزان با تماشای این فیلم می‌توانند ببینند که چطور سخت‌کوشی و کار گروهی به‌عنوان عوامل مهم در موفقیت نقش دارند.
با بچه‌ها در مورد لیگ خودشان حرف بزنیم:
- نقش زنان در بیشتر ورزش‌های حرفهای و همین‌طور در فیلم چیست؟ آیا همۀ آن تغییرات خوب بودند؟
- برای اینکه بازی‌ها برای طرفداران جذاب بماند، بازیکن‌ها زنانگی خود را به رخ کشیدند. تو فکر می‌کنی این کار آنها، بدون قصد توهین به کسی، یک نشانۀ فرهنگی مربوط به آن زمان است یا اندکی تحقیرآمیز به‌نظر می‌رسد؟
تایتان‌ها را به‌خاطر داشته باش (2000) Remember the Titans
انیمیشن تایتان‌ها را به یاد داشته باش، یک داستان واقعی و الهام‌بخش در مورد یک تیم فوتبال دبیرستانی است. اتفاقات فیلم مربوط به مشکلات و پیروزی‌هایی است که این تیم تازه‌تاسیس با آنها روبه‌رو می‌شود. تاریخ واقعی تشکیل این تیم سال 1971 است. موضوع تعصب و تبعیض نژادی که در این فیلم مطرح شده، به بچه‌ها کمک می‌کند تا دربارۀ روابط نژادی با دید انتقادی فکر کنند.
با بچه‌ها در مورد این فیلم حرف بزنیم:
- فوتبال بازی کردن چطور توانست به دانش‌آموزان کمک کند تعصب زمانه‌شان را درک کنند؟
- آیا تو در مدرسه یا محله تبعیض نژادی یا نژادپرستی دیده‌ای؟
- چطور می‌توانی پیام‌های این فیلم را (و اهمیت تغییر و کار گروهی و چگونگی واکنش نشان دادن به موضوعات) در زندگی امروز استفاده کنی؟
نمایش ترومن (1998) The Truman Show
نمایش ترومن یکی دیگر از فیلم های مناسب کودکان است که برای تابستان امسال به شما پیشنهاد می‌دهیم. شخصیت اصلی در این فیلم طنز، یک فروشندۀ بیمه است که کشف می‌کند همۀ آدم‌های اطراف او بخشی از یک نمایش هستند که استادانه طراحی شده و همۀ جنبه‌های زندگی‌اش با موسیقی تکمیل می‌شود. کودکان بعد از دیدن این فیلم بی‌تردید از عواقب دنیای رسانه‌محور ما سؤال خواهند کرد.
با بچه‌ها در مورد این فیلم حرف بزنیم:
- این فیلم چگونه کسانی را که ساعت‌ها زمانشان را صرف تماشای تلویزیون و فیلم‌های سینمایی می‌کنند، نشان می‌دهد؟
- فکر می‌کنی گسترش شبکه‌های اجتماعی باعث شده که این فیلم دیگر به درد ما نخورد؟
- از این فیلم چه درس‌هایی می‌توان دربارۀ نحوۀ استفاده و تأثیر از رسانه گرفت؟
ورود (2016) Arrival
فیلم ورود یکی از فیلم های خارجی مناسب برای کودکان است. این داستان علمی تخیلی مربوط به ورود موجودات بیگانه به زمین است. چون یک زن قوی در این فیلم نقش فرمانده را دارد و همچنین نشان دادن چگونگی ارتباط برقرار کردن ما به‌عنوان یک گونه با دیگر گونه‌ها (در این انیمیشن موجودات فضایی)، به صحنه‌های اکشن کمتر توجه کرده است. این فیلم برای بحث کلاسی موضوعاتی عالی دارد. دانش‌آموزان می‌توانند حرفهای زیادی دربارۀ تصمیم‌های سیاسی و شخصی انسان‌ها بزنند و تبادل نظر کنند.
با بچه‌ها در مورد این فیلم حرف بزنیم:
- اگر یک موجود فضایی ببینی، چطور با او ارتباط برقرار می‌کنی؟
- فایدۀ برقراری ارتباط با نمادها به‌جای کلمات چیست؟
- این فیلم در مقایسه با دیگر فیلم‌ها و داستان‌های راجع‌به موجودات بیگانه، چه تفاوت‌ها و شباهت‌هایی دارد؟
خدمتکاران (2011) The Help
در فیلم خدمتکاران علی‌رغم اینکه شخصیت اصلی داستان سفیدپوست است ولی داستان حول یک شخصیت سیاه‌پوست اتفاق می‌افتد و همچنان قصه‌های ستمدیدگانی را می‌گوید که نیازمند شنیده‌شدن هستند.
این فیلم اقتباسی است از یکی دیگر از فیلم های مناسب کودکان،که آنها را وامی‌دارد به مسئلۀ تبعیض نژادی و اختلاف طبقاتی و چیزی که می‌تواند نژادپرستی را از بین ببرد، فکر کنند. فیلم زبان نسبتاً گزنده‌ای دارد و باید حواسمان باشد که نوجوانان دیالوگ‌های تحقیرآمیز در ارتباط با سیاهپوستان را الگوبرداری و تکرار نکنند.
با بچه‌ها در مورد خدمتکاران حرف بزنیم:
- مردم به‌خاطر اینکه داستان این فیلم، قصۀ یک دختر نوجوان سفیدپوست است، از آن انتقاد می‌کنند. تو دربارۀ این موضوع چه فکری می‌کنی؟
- فکر می‌کنی شخصیت‌ها نمادی واقعی از افراد زمان داستان هستند یا تخیلی هستند؟ چگونه این را بفهمیم؟
مثل بکهام شوت بزن (2002) Bend It Like Beckham
مثل بکهام شوت بزن از فیلم های مناسب کودک و نوجوان ، هیجان‌انگیز و آموزنده است. دختری ساکن انگلستان تلاش می‌کند تا رویاهای فوتبالی خود را دنبال کند و در عین حال، به ارزش‌های سنتی هندی والدینش احترام بگذارد. این داستان شادی‌آور به موضوع دنبال کردن آرزوها در رابطه با بحث‌هایی درمورد خانواده‌های نسل دوم مهاجران و هویت فرهنگی‌شان می‌پردازد.
در مورد این فیلم با بچه‌ها حرف بزنیم:
- اگر دیگر در کشوری زندگی نکنی یا هرگز آنجا را ندیده باشی، چقدر باید سنت‌های فرهنگی آنجا را حفظ کنی و ادامه دهی؟
- چه راه‌هایی را برای کمک کردن به خود برای ایجاد حس ارزشمندی و مقابله با فشارهای اعضای خانواده یا جامعه می‌شناسی؟
سخن پایانی درباره انیمیشن های آموزنده تابستانی برای بچه ها و فیلم های مناسب کودکان
آموزش همیشه از طریق شیوه‌های خشک کلاسی انجام نمی‌شود. بعضی مسائل مثل فرهنگ، اخلاق، برخورد با دیگران از جمله اقلیت‌های جامعه و درک مشکلات آنها با تجربه و حضور واقعی در جامعه یاد گرفته می‌شود. برای فرزندانمان که هنوز به‌طور جدی وارد جامعه نشده‌اند و از جزئیات آن آگاهی ندارند، فیلم های مناسب کودکان و نوجوانان یک راه قابل اطمینان برای آشنایی با این مسائل است.
کودکان و نوجوانان به‌علت قدرت تخیل و هم‌ذات‌پنداری بیشترشان، بیشتر تأثیر می‌پذیرند و به موضوعات توجه می‌کنند. از این رو رسانه، خصوصاً سینما بستر مناسبی برای این است که آنان را با مسائل مهم فرهنگی آشنا کنیم. شما کدام انیمیشن‌ها را به‌عنوان فیلم های مناسب کودکان به این فهرست اضافه می‌کنید؟ تجربه خود را از تماشای فیلم با فرزندتان با ما و والدین دیگر به‌اشتراک بگذارید.
منبع: Commonsense